Muzyka Żródeł 34

Muzyka Źródeł to seria ceniona przez badaczy i znawców muzyki tradycyjnej oraz przez jej miłośników. Dla lokalnych społeczności, ludowych artystów i ich rodzin jest wartościową pamiątką i często jedyną szansą na pamiątkę po swoich bliskich.

 

Waleria Żarnoch urodziła się w roku 1908. Ta ludowa poetka, wycinankarka, „czepsiarka”, śpiewaczka weselna, gawędziarka i animatorka lokalnego życia kulturalnego spędziła całe życie w Dąbrowach, gdzie umarła w roku 1988.

 

Jej talent śpiewaczy (jeszcze pod panieńskim nazwiskiem Markwas) docenił już w okresie międzywojennym zbieracz pieśni kurpiowskich, ks. Władysław Skierkowski. Pierwszy śpiewaczy zespół „Dąbrozianka”, mający na celu świadome kultywowanie kultury tradycyjnej, Waleria założyła już pod koniec lat 20. XX wieku. Ze zbiorów i doskonałej pamięci Walerii Żarnoch, należącej do pokolenia śpiewaczek kurpiowskich zachowujących w pełni sposób śpiewu w Puszczy Zielonej z przełomu XIX i XX wieku, korzystali też Jadwiga i Marian Sobiescy, tworząc archiwum muzyki ludowej Instytutu Sztuki PAN. Artystka była naprawdę silną osobowością pierwszej generacji śpiewaków okresu szerokiej popularyzacji kultury kurpiowskiej i jest uważana za jedną z najwybitniejszych śpiewaczek w udokumentowanej historii polskiej muzyki tradycyjnej.

 

Redaktorzy Polskiego Radia odwiedzali Walerię Żarnoch od jesieni 1975 roku, uwieczniając na taśmach niemałą część jej repertuaru, liczącego co najmniej 300 pieśni (w swoich zeszytach zapisała około 800 incipitów lub tekstów pieśni ze zwrotkami). W Archiwum Polskiego Radia znajduje się ponad 100 nagrań artystki (jako solistki oraz członkini i śpiewaczki kapel z Dąbrów), pochodzących z lat 70. XX wieku . Obszerny zbiór to rozmowy z artystką oraz wywiady na temat wiejskich obrzędów.

 

Magdalena Tejchma i Kuba Borysiak z Radiowego Centrum Kultury Ludowej, dokonując selekcji utworów i rozmów na płytę starali się ukazać sylwetkę Walerii Żarnoch jak najpełniej. Repertuar obejmuje pieśni leśne, obyczajowe, miłosne, dziecięce i najcenniejszy zbiór pieśni związanych z weselem. Album dopełnia bogato ilustrowana książeczka, zawierająca niepublikowane wcześniej fotografie z archiwum rodzinnego Walerii Żarnoch oraz ze zbiorów profesora Piotra Dahliga, autora merytorycznego tekstu do publikacji.

 

TRACKLIST

Pieśni leśne:

01 Nie bande ja roli uorol w jesiani

02 Hola byski hola, wszystkie osiam z pola

03 Wysla burzycka, bandzie desc

04 Zarzaly kuniki w zielunej pasiece

05 A już ci ziecor slonecko nad zachodem

06 Waleria Zarnoch o piesniach lesnych

07 Nas Dumbroziun jedan mial kunikow siedam

08 Ej jegody, jegodziny

09 A gdzies moje kunie wrone

 

Kołysanki i piosenki dziecięce:

10 A lulaj, lulaj, male dziecie

11 Kolys ze sie kolys

12 Na kobylam gownie

13 Oj ta dana hopsasa

 

Pieśni miłosne, zalotne, powszechne:

14 Gdzie ja jade, to ja jade, to kunie nie chca

15 Po ogrodzie chodzila

16 Zebys ty Jasiu koleczko kupsiol

17 Waleria Zarnoch o spiewaniu i pamietaniu piesni

18 Siodlaj konia do Torunia

19 Ubogo wdowusia ni ma komu robzic

20 Kreci kolem po jezierze

WESELE

21 Oj wyjizdzoj

22 Cego wysta kawalirzy przysli

23 Toc my nie zlodzieje

24 Grajo gracyki

25 Wyrzondzaj sie dziewce moja

26 Waleria Zarnoch rozmawia z z Marianem Domanskim o ksiedzu Skierkowskim

27 Wysla z kosciolecka juz nie panianecka

28 W koscielem byli

29 Dobry grosek dobry

 

Obiad weselny i tańce:

30 O poczatku wesela, Gorzkie, gorzkie, nie smakuje

31 Oj bylac tam kapusta

32 O potrawach weselnych i kolejnosci tancow

33 Powolniak

34 Oberek

35 Panie muzykancie zagrajcie nam walca

36 O tancu z gruchawka

 

Oczepiny:

37 Kozak

38 O poczatku oczepin

39 Niech bandzie Jezus Chrystus pochwalony

40 O zezwoleniu na oczepiny

41 Wysla dziewcyna, wysla jedyna

42 O prowadzeniu mlodej wokol stolu z bochenkiem chleba

43 Napatrzta sie starzy

44 Cego kalino w dole stois

45 Bylo nie chodzic po zakoniniu

46 Rozwijaj sie zionku

47 Juz ci mi go odbzieraja

48 O moj zionusecek

49 O tancach i zabawach przy zbiorce na czepek

50 Starsy drozbecka

51 Familija sie zjechala

52 Jek to Twoje, tak to moje

53 Zakladajcie siwe kunie

54 Ostajta sie z Bogam dumbrowskie uotlogi

 

Zespół Śpiewaków Ludowych z Dąbrów k. Myszyńca:

55 Trampnul konik trampnul

 

Tańce i przyśpiewki z kapelą:

56 Oberek z pokrzykiwaniem

57 Staro baba

 

Twórczość własna:

58 Waleria Zarnoch o tworzeniu

59 Prose posluchac co wum zaspiewum